شناسایی مناطق همگن بادناکی با استفاده از روش تجزیه مولفه های اصلی و تحلیل خوشه ای در حوزه ایران مرکزی

باد یکی از عناصر اقلیمی است که باوجود تأثیر مستقیم و غیرمستقیم بر وضعیت حوزه-های آبخیز، در مطالعات و برنامه ریزی های مربوطه کمتر موردتوجه قرار گرفته است؛ این در حالی است که پارامترهای بادناکی اعم از سرعت، جهت و تداوم وزش باد نقشی اساسی در طبیعت ایفا می کنند. با توجه به نقش باد در طبیعت، طبقه بندی آن از جنبه های مختلف کاربردی در زمینه های فرسایش بادی، تولید انرژی، تبخیر و تعرق و غیره از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این تحقیق بخش وسیعی از مرکز ایران شامل حوزه های دشت کویر و لوت به عنوان منطقه موردمطالعه انتخاب و با استفاده از آمار 34 ایستگاه سینوپتیک در این محدوده و بهره گیری از روش های داده کاوی، نسبت به شناسایی مناطق همگن بادناکی اقدام گردید. در ابتدا نتایج حاصل از برازش داده ها با توزیع های احتمالاتی نشان داد که به طورکلی می توان در منطقه موردمطالعه توزیع بور را به عنوان بهترین توزیع برای برازش داده های سرعت بیشینه باد انتخاب کرد. پس از آن 14 متغیر مرتبط با سرعت باد، با روش تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد اطلاعات 14 پارامتر مورد بررسی، بیش از 70 درصد برای تحلیل عاملی مناسب است. همچنین چهار مولفه سرعت بیشینه باد در سال، ارتفاع ایستگاه سینوپتیک از سطح دریا، ماه وقوع سرعت بیشینه باد در سال و ساعت وقوع سرعت باد بیشینه در شبانه روز، به ترتیب به عنوان مهم ترین عوامل موثر بر همگنی منطقه ای بادناکی انتخاب شدند. پس از آن با استفاده از این چهار مولفه شاخص و استفاده از روش تحلیل خوشه ای، مناطق همگن بادناکی در محدوده موردمطالعه شناسایی گردید.